برگزاری مراسم مذهبی میلاد مسیح (ع) در کلیسای بتلِحِم - وبلاگ شخصی اسماعیل

به گزارش وبلاگ شخصی اسماعیل، مراسم مذهبی میلاد و تعمید عیسی مسیح و تبرک آب، هم زمان با ششم ژانویه که به روایت ارامنه ارتدوکس روز تولد حضرت عیسی مسیح(ع) و انجام غسل تعمید این حضرت است، در کلیسای بتلِحِم اصفهان برگزار گردید.

به گزارش وبلاگ شخصی اسماعیل، امروز آدینه (16 دی ماه) هم زمان با ششم ژانویه 2023 میلادی کلیسای تاریخی بتلِحِم، بیت لِحِم یا بتقِهِم مقدس در اصفهان، برای برگزاری مراسم مذهبی میلاد و تعمید عیسی مسیح و تبرک آب، میزبان ارامنه ارتدوکس اصفهان بود که با حضور اُسقف سیپان کاشجیان پیشوای مذهبی ارامنه اصفهان و جنوب ایران برگزار گردید.

همه ساله آیین میلاد عیسی مسیح(ع) به وسیله ارامنه ارتدوکس، شب پنجم ژانویه در کلیساهای ارامنه اصفهان و ششم ژانویه نیز آیین میلاد و تعمید در کلیسای بتلحم برگزار می گردد. بر اساس تقویم مذهبی ارامنه ارتدوکس، سالروز تولد عیسی مسیح(ع) روز ششم ژانویه است و در همان روز جشن کریسمس ارامنه ارتدوکس ایران برگزار می گردد. این درحالی است که مسیحیان کاتولیک و پروتستان روز 24 دسامبر را روز میلاد این پیامبر می دانند.

تفاوت تاریخی بین دو روز 25 دسامبر و 6 ژانویه برای روز میلاد حضرت مسیح(ع) به این دلیل است که تمام کلیساها تا اواسط قرن چهارم میلادی روز ششم ژانویه را به عنوان روز میلاد مسیح(ع) جشن می گرفتند؛ اما در اواخر قرن چهارم میلادی مراسمی دیگر باعث شد تا اسقف روم برای پر رنگ کردنِ این مراسم، تاریخ دیگری را برای برگزاری آن تعیین کند. در آن موقع، جشن باستانی تولد خدای خورشید (میترا) در روز 25 دسامبر برگزار می شد، ازاین رو اسقف روم برای خنثی کردن آداب تولد میترا، زادروز مسیح(ع) را به 25 دسامبر منتقل و جشن غسل تعمید مسیح را در روز ششم ژانویه ابقا کرد و به تدریج تمام کلیساها از این امر پیروی کردند.

با این وجود ارامنه ارتدوکس همچنان طبق رسم قدیمی خود، این مراسم را ششم ژانویه برگزار می نمایند و سال جاری نیز این مراسم بر اساس همان آیین قدیمی در کلیسای بتلحم اصفهان و با حضور ارامنه ارتدوکس برگزار گردید و علاوه بر به جای آوردن آداب مذهبی، مراسم عشای ربانی و تبرک آب، صلیبی به نشانه غسل تعمید مسیح(ع) در آب انداخته و دعاهای مخصوص تبرک آب و شفا بخشیدن بیماران و پاک شدن گناهان خوانده شد.

کلیسای بیت اللحم را شاید بتوان باشکوه ترین کلیسای اصفهان دانست، به خصوص که دارای بزرگ ترین گنبد در میان کلیساهای جلفای اصفهان است. بنایی که در دوره شاه عباس صفوی و پایتختی اصفهان به وسیله شخصی به نام خواجه پطرس ولیجانیان، بازرگان معروف دوره صفوی ساخته شد و در شمال دو کلیسای هاکوپ و مریم مقدس واقع شده است. این کلیسا در دو طبقه ساخته شده و از نوع تالارهای گنبددار مستطیل شکل است. گنبد کلیسا دوپوش است که با طلاکاری و کتیبه هایی با تاریخ های مختلف آراسته شده و دیوارهای داخلی آن نیز با گچ پوشانده شده اند و روی تمام آن ها نقاشی هایی با موضوعاتی برگرفته از کتاب مقدس مانند دوازده حواری حضرت مسیح، رستاخیز حضرت مسیح(ع) و حرکت پطروس حواری بر آب و بعلاوه تصویر بهشت نقش بسته شده است.

این کلیسا امروز و هم زمان با ششم ژانویه میزبان برگزاری مراسم مذهبی میلاد و تعمید عیسی مسیح و تبرک آب بود. بخش مهمی از این مراسم به خواندن سرودهای مذهبی اختصاص داشت که در آن قسمت هایی از کتاب مقدس با حضور اُسقف سیپان کاشجیان پیشوای مذهبی ارامنه اصفهان و جنوب ایران و با همراهی گروه کُر خوانده شد تا داستان زندگی حضرت مسیح(ع) مرور گردد.

بخش از این این مراسم، آیین عشای ربانی بود که به آن شام خداوند یا آئین سپاس گزاری، تقسیم مقدس، راز محراب و راز خجسته نیز گفته شده است. منشأ این آئین، آخرین شامی است که عیسی مسیح(ع) در شب دستگیری خود از سوی سربازان رُم، با حواریون خود خورد؛ بنابراین مراسم این شام به مراسم شام آخر معروف شده است. جزئیات این مراسم در کتاب انجیل این چنین آمده است: چون هنوز مشغول خوردن بودند عیسی نان را برگرفت و پس از شکرگزاری پاره کرد و به شاگردان داد و فرمود بگیری، بخورید، این است بدن من. سپس جام را برگرفت و پس از شکرگزاری آن را به شاگردان داد و گفت همه شما از این بنوشید، این است خون من، برای عهد که به خاطر بسیاری به جهت آمرزش گناهان ریخته می گردد.

نکته قابل توجه این است که مسیحیان ارمنی 7 روز قبل از سال نو میلادی، روزه داری خود را آغاز می نمایند و از خوردن فرآورده های گوشتی پرهیز نموده و در روز عید، با حضور در کلیسا با نان فطیر در آیین موسوم به عشای ربانی به روزه داری خود سرانجام می دهند؛ امروز نیز هم زمان با برگزاری مراسم عشای ربانی به عنوان بخشی از مراسم مذهبی میلاد و تعمید عیسی مسیح و تبرک آب، این نان به عنوان نماد جسم مسیح، متبرک و هر تکه از آن نیز بین حاضران توزیع شد.

بعلاوه بخشی از این مراسم تقدس آب نام داشت که ضمن تبرک آب در ظرفی بزرگ با روغن مقدس، برای شفای بیماران و بعلاوه تبرک خانه، بین حاضران در کلیسا توزیع شد.

در این مراسم ضمن خوانده شدن دعاهای مربوط به جشن میلاد مسیح (ع) به وسیله پیشوای مذهبی ارامنه اصفهان و جنوب ایران، مسیحیان در این روز برای همه جهانیان آرزوی صلح و آرامش کردند.